Sinds een tijdje zit het al in ons hoofd, zelf kippen houden. Maar daar komt natuurlijk best wat bij kijken. Het gaat om levende dieren en daar wil je goed voor zorgen. Om te beginnen met het zelf houden van kippen is voldoende kennis nodig van huisvestiging (kippenhok), de inrichting ervan en de voeding van kippen. We hebben afgelopen week behoorlijk wat informatie verzameld en willen dit graag met jullie delen. Ons hok staat al, de ren is klaar, nu nog onze nieuwe huisgenoten.
Kippen zijn populaire huisdieren in Nederland. En dat is niet zomaar, de diertjes zijn hartstikke gezellig als ze rondom het huis scharrelen. Met de juiste verzorging kunnen ze uitgroeien tot aanhankelijke huisdieren. En daarnaast is het heerlijk om elke ochtend eitjes te rapen uit je eigen kippenhok. We neme jullie graag mee met ons avontuur van het houden van je eigen kippen.
Het kippenhok
Een goed kippenhok is erg belangrijk. Kippen stellen niet veel eisen aan hun huisvestiging, zolang ze maar uit de tocht zijn en droog kunnen zitten. Verder vinden ze ventilatie in het hok ook fijn. Het hok hoeft dus niet verwarmd te worden. Zorg dat je een zitstok in het kippenhok hebt en legnesten. Samen is dit het nachthok met legnest. Een goed kippenhok heeft een ruime ren waar de kippen overdag rond kunnen scharrelen (kippenren). Kleine en grote kippen hebben beide andere afmetingen die zij minimaal nodig hebben. Krielkippen (kleinere kippen) reken je met 0,25 m² nachthok per kip en 0,5 m² ruimte in de ren. Voor de grotere kippen moet dit minstens het dubbele zijn.
Daarnaast is het gemakkelijk dat het kippenhok ook toegankelijk is voor jou. Zo kun je het goed onderhouden en de eitjes verzamelen.
Een kippenhok zelf maken of aanschaffen?
Beide hebben zo de voor- en nadelen. Zelf hebben wij het kippenhok zelf gemaakt. We hebben genoeg ruimte en genoeg materialen rondom het huis verzameld om ons kippenhok zelf te maken. Het zelf maken van een kippenhok geeft je de mogelijkheid om het zelf in te richten en passend te maken aan jou huis en aantal kippen dat je wilt houden. Het kopen van een kippenhok is gemakkelijk en deze zijn vaak snel opgebouwd. Zowel bij het zelf bouwen als het kopen van een kippenhok is het goed om op de kieren tussen de planken te letten. Hier kan bloedluis tussen gaan zitten. Zorg dus voor gladde wanden met zo min mogelijk kieren.
Nachthok
Het nachthok is het deel van het kippenhok waar zij 's nachts overnachten. Hier is een zitstok aanwezig. De zitstok is ongeveer 4 cm breed met afgeronde hoeken en per kip moet je rekenen op ongeveer 25-30 cm zitstok. Het kippennachthok is gemaakt met gladde wanden en heeft geen kieren om de kans op bloedluis te verkleinen. Zitten er toch kieren in? Maak deze dan dicht. Zorg verder voor ventilatie en voorkom tocht.
Legnest
Het legnest is het deel van het kippenhok waar de kippetjes hun eitjes kunnen leggen. Kippen vinden het fijn om dit op een rustige plek te kunnen doen. Het legnest is een beschutte ruimte waar de kippen in rust hun eitjes kunnen leggen. Houd rekening met een legnest per 3 kippen.
Kippenren
De kippen houden van een fijn stuk om buiten bezig te zijn. Zorg dat de kippenren met fijn gaas (kippengaas) dicht gemaakt is. Zo komt ongedierte zoals muizen en mussen er niet doorheen. Zij komen vaak op het voedsel van de kippen af, eten dit op en kunnen ziektes overbrengen. Zorg voor een deel overdekte ren om modder te voorkomen, maar ze vinden een zandbad fijn en scharrelen ook graag rond. Houd rekening met een grotere ren, zo blijft het geheel er beter uit zien. Wanneer het te klein is, zal het binnen korte tijd vaak niet meer uitzien. Dat komt doordat kippen zure ontlasting hebben.
Het kippenhok schoonmaken
Net als veel dieren is het verzorgen van hun plekje belangrijk. Zeker als ze hier altijd rondlopen. Het schoonmaken van het kippenhok doe je het beste wekelijks. Vervang dan de bodembedekking in het nachthok en de legnesten. Dit kan zaagsel zijn, maar ook beukensnippers of hennepvezel. Haal de mest van de zitstokken en ontsmet eens in de zoveel tijd. De kippenren kun je het beste even omspitten om te voorkomen dat het een laag ontlasting gaat vormen. Veder is het schoonmaak moment ook altijd goed om even te controleren of er bloedluis of ander ongedierte aanwezig is.
Eten en drinken van kippen
Kippen hebben net als hun huisvestiging simpele behoefte wat betreft voeding. Elke dag voer en vers water. Een legkip eet ongeveer 100gram kippenvoer en drinkt ongeveer 40ml water per dag. Voor de kleinere kippensoort (krielkip) kun je de helft hiervan nemen. Maar let ook vooral op de behoefte van de kip, dit zijn namelijk maar richtlijnen.
Zorg dat de voer- en drinkbak in de ren staat, waar deze altijd toegankelijk is. Zo blijft het nachthok schoon.
Kippenvoer
De basis voor kippen qua voeding is de legkorrel of legmeel. Met legkorrels zal de kip minder knoeien en legmeel is fijner dat zorgt ervoor dat de kippen langer bezig blijven. Ze zullen zich dus minder vervelen met legmeel. Als tip is het goed om de kippen elke dag een bepaalde hoeveelheid voer te geven dat ze kunnen eten. Zo blijft het voer vers en laten ze niks liggen.
Zorg dat het voer droog staat en toegankelijk is, maar pas wel op voor ongedierte. Muizen en andere diertjes worden ook aangetrokken tot het kippenvoer. Een goede oplossing hiervoor is bijvoorbeeld een trapbak. Zeker voor ons in het bos is dit iets wat wij gebruiken om de veldmuisjes te voorkomen.
Kippen gebruiken maagkiezels om het voer te verteren. Ze hebben namelijk een spiermaag en met behulp van steentjes verteren ze het voedsel. Zonder maagkiezels kan de maag van de kip verstopt raken. Kippengrit is een goede aanvulling op het dieet van een kip. Verder is kalk (oude eierschalen) een goede aanvulling om stevige eitjes te produceren. Geef dit wel in een apart bakje en ververs dit wekelijks.
Drinkwater
Kippen drinken kraanwater, maar regenwater volstaat ook prima. Om de kippen gezond te houden, kun je hier ook bijvoorbeeld extra vitamine of medicijnen aan toe voegen. Ververs het water van de kip elke dag. Zo voorkom je ziektes bij je nieuwe huisgenoten. Er zijn speciale nippels voor drinkflessen voor kippen waarbij dit voorkomen wordt.
Keukenafval
Kippen eten bijna alles. Keukenafval is een mooi voordeel van het houden van kippen. Keukenafval is een goede en veelzijdige aanvulling op de normale voeding van kippen. Zo kun je overgebleven resten van fruit en groente aan de kippen geven. Het zorgt ook weer voor minder groenafval thuis. Maar je mag niet alles aan kippen geven. Ze hebben namelijk een evenwichtig samengestelde voeding nodig en keukenafval draagt daar maar minimaal aan bij. Het is dus geen afvalbak en rottend of beschimmeld afval is iets wat de kip ziek zal maken. Maar wat mag je dan wel geven? Check dit altijd even van te voren in onderstaand overzicht
| Eten | Wel eten | Niet eten |
|---|---|---|
| Planten | Niet giftige planten zoals:
Brandnetels | Adelaarsvaren Bilzekruid Boterbloem Fluitenkruid Heggenrank Herik Jakobs kruiskruid Lelietje Liguster Narcissen Monnikskap Nieskruid Paardenstaart Vingerhoedskruid Vlasleeuwenbek Wolfskers Wolfsmelk Aardappelscheuten Witte klaver Rolklaver Akkerhoningklaver Lang gras |
| Fruit | Appel en appelschillen Aardbeien Bessen Druiven Frambozen Meloen Kiwi Mango Nectarines Papaja Perziken Peer Pruimen | Avocadoschillen en avocadopitten Bananenschillen Citrusvruchten Rabarber Beschimmeld of rot fruit Kiwischillen |
| Groenten | Komkommer Tomaten Courgette Broccoli Rode kool Kiemgroenten Andijvie Witkof Spinazie Venkel Peulvruchten Sla Asperges Gekookte aardappel Wortel Rode Biet Bleekselderij Bloemkool Boerenkool Knolselderij Paksoi Pompoen Radijs Spruiten Witlof | Rauwe aardappel Aardappelschillen Rottende of beschimmelde groente of fruit of fruit. Prei, ui en knoflook geven een slechte smaak aan de eieren |
| Overig | Insecten Appelazijn Vers vlees Schelpjes en steentjes Schapenvet Karnemelk Rijst Mais Tarwe Lijnzaad Gerst Hennepzaad Rauwe ongebrande zaden en noten | Botten Chocolade en ander snoep Te veel vlees Eieren of eierschillen, hierdoor kunnen kippen hun eigen eieren gaan eten, maak de schil juist klein en verwerk het met ander eten Kaas, dit is te zout Etensafval waaraan zout is toegevoegd Zaden en granen Ongekookte rijst, dit kan in de maag vocht opnemen en uitzetten Brood in grote hoeveelheden Gezouten noten of zaden |
Kippen kopen
Waar ga je nu jouw kippen kopen? Dit kan op zoveel plekken, denk aan Marktplaats, dierenwinkels of fokkers. Kijk altijd goed naar de kippen. Zijn ze goed verzorgd? En vraag zeker ook extra informatie. Dit kan nooit weggegooid zijn.
Koop zeker geen jonge kuikens als je gaat beginnen, deze zijn erg kwetsbaar. Een kuiken schaf je het beste aan als deze 8 weken of ouder is. Kippen of kuikens die gezond lijken, in een hokje zitten, in elkaar gedoken of er slecht uitzien moet je niet kopen.
Als je de kippen eenmaal thuis hebt, plaats je ze als eerste in het nachthok. Je laat het nachthok dicht, zodat ze er niet uit kunnen. Pas de volgende dag open je het nachthok en wacht je rustig af of de kippen hun weg vinden in het nieuwe verblijf. Zo is het duidelijk voor de kip waar deze kan slapen en waar ze kan rond scharrelen.
Check de eerste paar avonden of de kippen in het nachthok zijn gaan slapen, als er enkele kippen zijn die niet in het nachthok zitten, verplaatst je deze en zet je ze op de stok.
Lees ook Dieren houden bij een zelfvoorzienend leven
Hoeveel eieren legt een kip?
Het verschilt heel erg per kip. Maar gemiddeld legt een legkip ongeveer zes eieren per week. De eerste eitjes van kippen beginnen klein, maar worden steeds groter. Zorg er elke dag voor dat je de eieren raapt. Creëer voldoende legnesten voor je kippen om ze zo de nodige rust te geven. In de winter leggen kippen geen eieren en zal je toch naar de supermarkt moeten. Kippen houden namelijk een winterstop.
Kippenziekten
Net als elk levend dier, hebben kippen ook wel eens last van ziektes. Helaas zullen ze niet snel laten zien dat ze ziek zijn. Het is dus goed opletten voor afwijkend gedrag. Als de kip niet actief is, in de hoek zit, een bleek kopje heeft of de veren opgezet heeft, is het duidelijk. De kip is ziek. Maar het blijft lastig om aan te geven welke ziekte. Op internet kun je veel informatie vinden over verschillende kippenziekten. Maar als je twijfelt kun je natuurlijk altijd naar een dierenarts gaan.
Om de gezondheid van je kippen goed in de gaten te houden, kun je af en toe een kijkje nemen tussen de veren. Bekijk de kip goed en controleer of alles gezond is.
Tips voor het houden van kippen
- Zandbad: Voor de gezondheid van de kippen is het belangrijk om regelmatig een zandbad te nemen. De kippen wassen er parasieten mee van zich af. Als je geen natuurlijk zandbad hebt, kun je er eentje maken met een bak zandgrond.
- Voldoende schuilmogelijkheden
- Toompje: Kippen zijn sociale dieren en leven graag samen, ook in het wild. Houd er dus minimaal twee, maar een toompje (drie stuks) wordt aangeraden.
- Scharrelruimte: Om verveling te voorkomen bij de kippetjes, is het fijn als ze kunnen scharrelen. Je kunt dit door de tuin doen, maar ook aan het einde van het moestuin seizoen door je moestuin. Ze ruimen het dan netjes op van allerlei resten
Lees ook
mooi!
Goede info over de kippenren en de verzorging van de kippen. Leuk om te lezen dat jullie de kippetjes zien als huisgenoten en niet als een dier dat er alleen maar is om de mens te dienen. Respect voor het leven! En mooi dat je schrijft over de ruimte die ze nodig hebben en het sociale contact dat de kippen nodig hebben. Als er veel eieren zijn kun je ze gebruiken in allerlei heerlijke baksels. Bij sommige recepten heb je alleen veel eiwitten nodig, denk bijvoorbeeld aan meringues. De eidooiers zou je dan kunnen gebruiken voor chocomousse of voor mayonaise . Duurzaam leven toch! Een doosje scharreleieren , als je bij iemand op de koffie gaat, is ook altijd welkom.
Volgens mij mogen kippen geen sla hoor. Krijgen ze diaree van.