Hugelkulturs zijn no-dig verhoogde bedden met een verschil. Ze houden vocht vast, bouwen vruchtbaarheid op, maximaliseren het oppervlaktevolume en zijn geweldige ruimtes voor het kweken van fruit, groenten en kruiden.
Het concept van een permacultuur tuin is het bieden van lange termijnoplossingen die de output maximaliseren en de input minimaliseren, terwijl energie en hulpbronnen door het systeem circuleren. Hugelkultur bedden doen precies dat.
Wat zijn Hugelkultur bedden?
Eenvoudig gezegd is Hugelkultur een eeuwenoude, traditionele manier om een tuinbed te maken van rotte boomstammen en plantenresten.
Hugelkultur zijn heuvels die worden gemaakt door een gebied af te bakenen voor een verhoogd bed, het land vrij te maken en vervolgens houtachtig materiaal (dat idealiter al gedeeltelijk verrot is) op te hopen met compost en aarde.
Omgevallen bomen, afgevallen takken die naar de houtstapel gaan en ruwhout kunnen allemaal worden gebruikt;
Je neemt in wezen rottend hout en laat het ter plekke composteren voor een super vruchtbaar, vochtvasthoudend tuinbed.
Deze heuvels kunnen wel drie meter hoog zijn - enorme hopen boomstammen, takken, bladeren, stro, karton, grasmaaisel en mest of compost die aan de onderkant breder zijn dan aan de bovenkant.
Naarmate het hout krimpt en afbreekt, zakt een hügelbed; een hügelbed van bijvoorbeeld 2 meter hoog zakt na enkele jaren van ontbinding en bezinking uiteindelijk tot ongeveer 60 cm.
7 voordelen van Hugelkultur bedden
- De grond warmt in het voorjaar sneller op, waardoor de groei eerder op gang komt.
- De grond is los en goed belucht. Dit vertraagt het bevriezen van de grond in de winter.
- De bedden creëren verschillende microklimaten en omstandigheden die geschikt zijn voor de uiteenlopende behoeften van verschillende planten. De zonzijde kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor planten die van warmte en zon houden.
- Ze houden het water beter vast, waardoor er minder bewaterd hoeft te worden. Het hout werkt als een spons en houdt het vochtgehalte in evenwicht.
- De in het hout opgesloten voedingsstoffen komen langzaam vrij over een periode van enkele jaren. Zelfs groenten met een grote behoefte aan voedingsstoffen kunnen zonder extra bemesting worden geteeld.
- De afbraak van het hout binnenin creëert warmte die de groei en ontkieming van zaden bevordert, vooral in het voorjaar.
- De methode om het verhoogde bed op te hogen of af te hellen vergroot de oppervlakte, waardoor er meer ruimte is voor de teelt. Dit is vooral nuttig in kleine tuinen met beperkte ruimte.
3 nadelen van Hugelkultur
Natuurlijk zijn er ook een aantal nadelen aan Hugelkultur verbonden.
Het kan moeilijk zijn om voldoende materiaal te vinden
Hugelkultur gaat ervan uit dat je in een gebied woont waar boomstammen, stronken, boomtakken en dode bladeren gemakkelijk verkrijgbaar zijn. Maar niet iedereen heeft een groot bos op zijn terrein. Als je een Hugelkultur bed wilt maken, maar je hebt de benodigdheden niet bij de hand, zul je er uiteindelijk voor moeten betalen.
Een Hugelkultur heuvel wordt gebouwd door verschillende materialen te stapelen. De eerste laag is de hout laag, die bestaat uit hout. Niet alle houtsoorten zijn echter geschikt voor een Hugelkultur tuin, omdat sommige bomen stoffen afscheiden die de plantengroei remmen. Als de enige bomen die je tot je beschikking hebt niet geschikt zijn voor Hugelkultur, kan dat het opsporen van het juiste hout tijdrovend en duur maken.
De zwaartekracht werkt je voortdurend tegen
Hugelkultur heuvels zijn driehoekig van vorm en bestaan uit poreuze grond waarin planten gemakkelijk hun wortels kunnen verspreiden. Maar omdat een Hugelkultur eigenlijk een hoop losse aarde is, is hij onderhevig aan erosie. Het duurt niet lang voordat wind en regen de grond naar beneden drukken, naar de basis van de Hugelkultur. En hoe steiler de heuvel, hoe erger de gevolgen.
De zwaartekracht is niet je vriend als je een hoge Hugelkultur heuvel hebt. Niet alleen leidt dit tot bodemerosie, maar het maakt het ook moeilijk om nog iets toe te voegen. Als jouw tomatenplanten bijvoorbeeld bovenaan de heuvel staan en je wilt ze voeden met oud koffiedik, kan het moeilijk zijn om te voorkomen dat het koffiedik op de planten eronder terechtkomt.
Hugelkultur bedden kunnen knaagdieren en insecten aantrekken
Als je er niet op let dat alle gaten in de stammen en takkenlagen worden opgevuld met aarde, kunnen veldmuizen, ratten en andere kleine dieren besluiten dat jouw Hugelkultur een geweldige plek is om zich te vestigen. De aanwezigheid van al die knaagdieren kan ook roofdieren aantrekken.
Kevers, mieren en ander ongedierte verschuilen zich ook graag in Hugelkultur bedden. Houd hiermee rekening als je beslist welk type tuin voor jou het meest geschikt is.
Is Hugelkultur de tijd en moeite waard?
Hugelkultur is een beproefde permacultuur strategie met vele voordelen. Het is een geweldige manier om oud hout op te ruimen en het voorziet de groenten in de tuin van veel gecomposteerd organisch materiaal, waardoor het vrijwel overbodig wordt om kunstmest uit de winkel te gebruiken.
Een succesvolle Hugelkultur kan lang meegaan en je een overvloed aan groenten en fruit opleveren. Maar nu je deze nadelen van de Hugelkultur kent, is het aan jou om te beslissen of deze strategie geschikt is voor jou.
Lees ook Permacultuur – wat is het
Hoe bouw je een Hugelkultur bed?
Wil jij een hugelkultur bed maken? Bekijk deze handige video!
Een hugelkultur bed onderhouden
Als je het hugelbed in de herfst hebt gemaakt, kun je deze gewoon laten liggen tot het voorjaar.
In het eerste jaar zal de heuvel water nodig hebben omdat het hout afbreekt. Het rottende hout verbruikt ook stikstof die anders naar jouw planten zou gaan, dus is het raadzaam het eerste jaar peulvruchten te planten omdat die hun eigen stikstof produceren.
Uiteindelijk zal het rottende hout water vasthouden als een spons, waardoor het bed droogtebestendig wordt.
De bovenkant van het bed is van nature droger dan de bodem, zodat je dingen die meer water nodig hebben dichter bij de bodem kunt planten en dingen die het graag droger hebben dichter bij de top. Je kunt zowel in de zijkanten als boven en onder planten, waardoor de opbrengst in een kleine tuin toeneemt.