Vaste moestuinplanten - De natuur is ongelooflijk divers, net zoals ze vol is van overvloed. We zien het niet altijd, hoewel het er wel is. En toch beperken we ons vaak tot een handvol bekende groenten en fruit.
Foerageren is een manier om diversiteit te omarmen, maar kijk ook eens naar een aantal vaste planten die eetbaar zijn.
De eerste is een fijne bijkomstigheid, nooit wetend waar of wanneer de mogelijkheid voor het jagen op paddenstoelen zich kan voordoen. Dat laatste is betrouwbaarder, voorspelbaar zelfs. Als je in vaste planten investeert, valt er altijd iets te oogsten.
4 redenen om vaste moestuinplanten te zetten
Als je eenmaal het besluit hebt genomen om je tuin verder uit te breiden dan de basis, beginnen de mogelijkheden voor een betrouwbare oogst zich voor je uit te strekken.
Eenjarige hebben veel waarde in het moderne dieet van vandaag, hoewel het onverstandig is om alle vaste planten te vergeten die ons zo ver hebben gebracht. Brandnetel heeft voor ons gezorgd in tijden van nood, zowel als bron van voedsel en vezels. Alfalfa, paardenbloemen, vogelmuur, rode klaver, schapenzuring, herderstasje, duizendblad, henbit en weegbree zijn allemaal eetbaar - als je weet wat, waar en wanneer je moet oogsten. Ik heb ze allemaal geprobeerd, in feite zoeken we vaak buiten de tuin naar voedingsstoffen.
Met het planten van vaste planten hoef je niet zo ver te zwerven om de voedingsvoordelen van misschien nieuwe groenten te oogsten.
Ten eerste de voordelen van het eten van vaste planten:
1. Vaste planten verlengen de oogst uit je tuin
De meeste eenjarige worden in de zomer en de herfst geoogst, maar wat zou je ervan vinden om een mand vol vroege lentegroenten te pakken om het seizoen goed te beginnen.
Sommige vaste planten zijn klaar om te oogsten, terwijl je eenjarige lichtjes tot leven komen. Anderen, met eetbare wortels, kunnen het hele jaar door worden geoogst, wanneer je er klaar voor bent, niet wanneer ze voor jou klaar zijn.
2. Weinig onderhoud
Als meerjarige gewassen eenmaal zijn gevestigd, hebben ze weinig zorg van je nodig.
Ze zijn dieper geworteld dan eenjarige planten, dus ze zijn sterker in tijden van droogte. Toevallig zijn vaste planten vaak beter bestand tegen plagen, ziekten en de druk van andere planten waarmee ze ook de ruimte delen.
3. Vaste planten helpen je bodem
Winterharde vaste planten leven in de no-dig zone. Als ze eenmaal zijn geplant (of vrijwillig zijn ontstaan), zijn ze er om te blijven (voor het grootste deel). Door het gebrek aan grondbewerking bieden vaste planten de grond om intact te blijven.
Bovendien trekken ze dankzij hun diepgeworteldheid veel meer sporenmineralen op en nemen ze op in hun weefsels, organen, zodat hun hele kostbare lichaam veel meer sporenmineralen dan de bekendere vlezige tuingroenterassen.
Dit bevordert op zijn beurt een gezonde bodemstructuur en een weelderig leefgebied voor dieren, wormen, schimmels en bacteriën.
Naarmate de tijd vordert, blijven de planten steeds meer organisch materiaal aan de grond toevoegen terwijl ze hun bladeren verliezen. Hierdoor wordt de bovengrond opgebouwd en kunnen diezelfde vaste planten, en nog veel meer, gedijen.
Dat gezegd hebbende, de vaste plantendelen die je niet eet, zal je bovengrond gretig opnemen in zijn nutriëntenrijkdom, nu met een nog breder aanbod.
4. Pracht uitzicht in de tuin
Meer dan alleen een smakelijke traktatie, kunnen vaste planten een prachtig decor vormen voor alle andere planten in de tuin, omdat sommige behoorlijk groot kunnen worden. Vaak worden ze gebruikt als randplant, soms kunnen ze op hellingen worden geplant voor erosiebestrijding.
Bovendien zullen de bijen geïnteresseerd zijn, zelfs op momenten dat er geen ander stuifmeel beschikbaar is.
10 beste eetbare vaste planten voor je moestuin
1. Rabarber – Rheum rhabarbarum - vaste moestuinplant
Hoewel de verleiding moeilijk te weerstaan is, kun je rabarber het eerste jaar niet oogsten, je moet eerst wachten tot hij wortel heeft geschoten. Je zult moeten afwachten hoe deze plant alleen maar groter en groter zal worden naarmate de seizoenen verstrijken.
Er wordt gezegd dat een enkele rabarberplant 20 jaar mee kan gaan, voordat hij vervangen moet worden. Geniet ondertussen van alles wat je kunt van de scherpe stengels (hier zijn enkele briljante recepten), en zorg ervoor dat je uit de buurt blijft van de bladeren die giftig zijn, maar niet zonder hun eigen gebruik in de tuin.
Rabarber past goed bij aardbeien - die ook een vaste plant zijn van de vruchtdragende soort!
Zorg ervoor dat je van beide genoeg plant, zodat je jarenlang verzekerd bent van lekkere jam, gelei en sauzen.
2. Veldzuring – Rumex acetosa
Een van de vroegste planten die elk voorjaar uit de grond komt, is zuring. Noem het pittig, pittig of citroenachtig, zuring heeft een unieke smaak waar je even aan moet wennen. En toch levert het veel essentiële voedingsstoffen, net als we uit de winter komen.
Zuring produceert goed tot juni, dan begint hij te bloeien. Je wilt de bladeren plukken terwijl ze jong en zacht zijn voor de beste zuringsaus.
3. Bieslook – Allium schoenoprasum
Bieslook wordt echter verkocht op markten en winkels. De vraag is: hoe vers zijn ze tegen de tijd dat ze bij je op tafel komen?
Is het uiteindelijk niet beter om naar buiten te gaan, een klein bosje te oogsten, in stukjes te hakken en toe te voegen aan salades en dipsauzen - allemaal in een kwestie van minuten? Bovendien zijn er tal van briljante toepassingen voor bieslook en hun bloesems.
Je zult blij zijn te weten dat bieslook erg winterhard is. Zulke krachtige telers zelfs, dat ze om de paar jaar moeten worden gedeeld.
4. Asperges – Asparagus officinalis - vaste moestuinplant
Heb je wat extra plaats in je tuin, dan nemen asperges die graag over. Hij wordt zowel lang als breed en geeft je een paar decennia aan aspergesperen in ruil voor je liefdevolle zorg. Maar het kan kieskeurig zijn over waar het zich bevindt. Ze houden van zon en goed doorlatende grond. Als ze eenmaal geplant zijn, zijn ze er om te blijven.
Het kweken van asperges is niet bepaald voor beginners, maar als je het veel eet, wordt het een tweede natuur om te leren groeien. Asperges kunnen uit zaad worden gekweekt, maar het is veel gemakkelijker om kronen met blote wortel rechtstreeks in de grond te planten.
5. Jerusalem Artisjokken – Helianthus tuberosus
Er was eens een veld van artisjokken, en ze doken betrouwbaar jaar na jaar op. Op een zomer hadden we drie maanden zonder regen, en geen water in de put om onze tuin te besproeien.
Wat heeft het overleefd? Salie en deze artisjokken. Als je op zoek bent naar een droogtetolerante vaste plant, dan is dit degene. Een waarschuwing: als je nieuw bent in het kweken en eten van aardpeer uit Jeruzalem: eet er niet te veel tegelijk. Ze zijn geen vervanging voor aardappelen.
6. Artisjokken – Cynara scolymus
Qua hoogte komen artisjokken vaak bovenaan uit. Het is prachtig van top tot teen, en hoewel het een lang groeiseizoen heeft, is de smaak het wachten meer dan waard. Artisjokken kunnen zowel als eenjarige als vaste plant worden gekweekt. In het laatste geval moeten ze tijdens de wintermaanden worden beschermd.
Zoek voor het planten uit welke variëteiten het beste in uw zone groeien en wacht vervolgens 2 jaar op de eerste oogst.Het is je misschien opgevallen dat vaste planten een gemeenschappelijk thema hebben - je zult enige tijd moeten wachten op de beste aanbeten.
7. Mierikswortel– Armoracia rusticana
Als je wat warmte aan je wintermaaltijden wilt toevoegen, kom dan een heel eind met een beetje geraspte mierikswortel. De beste manier om bij die wortel te komen, is door hem vers te oogsten, zolang je de grond kunt graven.
Het zit in dezelfde Cruciferae-familie als broccoli, kool en spruitjes, maar het is sterker dan alle drie samen.
8. Witte Waterkers – Nasturtium officinale
Houd je van licht gepeperde bladeren, vergelijkbaar met die van rucola/rucola, dan ben je dol op waterkers uit je eigen achtertuin. Maar hoe kweek je waterkers? Het is niet de eenvoudigst te verzorgen plant, maar ook aantrekkelijk voor veel plagen zoals slakken, witte vliegen en spintmijten.
Maar sommige van de beste dingen in het leven kosten tijd en werk. Met de juiste opzet kun je het hele jaar door vitamine A en C uit waterkers oogsten. Niet alleen dat, waterkers is rijk aan niacine, thiamine en ijzer, beter dan een gewone bladsalade!
9. Knoflook – Allium sativum
De voordelen van het planten van knoflook in de herfst zijn bekend, nu ga je ontdekken dat je hem ook als vaste plant in de volle grond kunt houden.
Laat de bollen een paar seizoenen in de grond staan (ervan uitgaande dat je de tuin niet omgraaft!) en laat ze zich vanzelf vermenigvuldigen. Je zult eindigen met een stel kleine bollen, geen hele hoofden, maar met heel veel knoflookbladeren om op te gebruiken.
10. Boerenkool – Brassica oleracea var. sabellica
Boerenkool is een winterharde eenjarige met een korte oogsttijd. De echte schoonheid ligt in het feit dat je bladeren kunt oogsten tot de eerste nachtvorst toeslaat en de sneeuwvlokken vliegen. Technisch gezien is boerenkool een tweejaarlijkse, maar het wordt behandeld als een eenjarige. Het kan echter ook een vaste plant zijn. Als je het in de winter in de tuin laat, bedekt met mulch, begint het in het vroege voorjaar opnieuw te groeien, waardoor nieuwe scheuten en bladeren ontstaan. Nogmaals, er is een no-dig-aanpak voor nodig, dus zorg ervoor dat u uw tuin dienovereenkomstig plant.
Meer vaste planten om te kweken in je moestuin
Buiten de vaste planten zijn er nog een aantal andere die je moet ontmoeten – en eten. Sommige vind je misschien op een boerenmarkt, de rest moet je zelf planten!
11. Egyptische ui – Allium proliferum
Lopende uien produceren bollen aan de bovenkant van elke plant, die allemaal kunnen worden geplant of gegeten. Ze smaken meer naar een sjalot dan een ui, en het zijn echt heerlijke groenten!
Je vraagt je misschien af, hoe "lopen" ze? Zodra de volwassen bollen bovenop zwaar worden, vallen ze sierlijk om en planten ze zich waar ze landen. Het is allemaal een kwestie van evolutie.
12.Brave Hendrik– Chenopodium bonus-henricus
Dit zijn de asperges van de arme man waar niemand het over heeft, maar misschien zouden ze dat wel moeten zijn. Hij past zich goed aan in een tuin of voedselbos, omdat hij zowel in de halfschaduw als in de volle zon groeit.
Net als andere planten in de Chenopodiaceae-familie, inclusief de in het wild geoogste ganzenvoet, zullen alle plantendelen rijk zijn aan oxaalzuren (zoals spinazie en zuring), dus je zult er met mate van willen genieten.
13. Lavas - Maggiplant – Levisticum officinale
Lavas is een geliefd kruid dat al sinds de middeleeuwen wordt verbouwd. Maar hoe komt het dat zo weinig mensen het tegenwoordig lijken te weten? De maggiplant heeft een veel sterkere smaak dan selderij, maar dat is een eigenschap om te bewonderen!
Slechts een paar planten in uw tuin zijn genoeg voor het hele gezin, aangezien ze 1,80 meter hoog worden. Als je het nog niet hebt geprobeerd in je soepen en stoofschotels, koop dan wat zaden en bereid je voor op het planten in de lente. Lukt het niet om alles vers op te eten, dan kunnen de bladeren in grote trossen worden opgehangen en gedroogd, klaar voor gebruik de hele winter.
14. Daslook – Allium ursinum
Deze bladgroenten, ook wel bekend als daslook, berenknoflook of wilde prei, behoren tot de eersten die uit de bosbodem opduiken. Aangezien alle delen eetbaar zijn, inclusief de bladeren, stengels en bloemen, zijn ze inderdaad een zeer nuttige vaste plant.
Het is moeilijk gebleken om ze uit zaad te kweken. Hoewel ze in de juiste omgeving zullen gedijen, vooral wanneer de bollen worden overgeplant en gemulleerd.
15. Daglelies – Hemerocallis
Wanneer we aan eetbare bloemen denken, springen onze gedachten automatisch naar Oost-Indische kers. En toch zijn er zoveel eetbare bloemen die we nog niet hebben durven proberen. Sommigen van hen kunnen zijn:
• viooltjes
• hibiscus
• kamperfoelie
• postelein
• pompoenbloesems
• rozenblaadjes
16. Struisvaren– Matteuccia struthiopteris
Een seizoensgroente die je misschien niet op deze lijst verwacht, eerder op een chique menu, is de bescheiden struisvaren.
Voordat je helemaal enthousiast wordt over het foerageren naar struisvaren, kun je er maar beter eerst meer over leren, omdat ze een beetje onhandig kunnen zijn.
17. Wilde Cichorei– Cichorium intybus
Rode cichorei, of radicchio, die eruitziet als een kleine rode kool, is een kenmerkende groente die veel wordt gegeten in Italië. Hoe verder men echter van Europa komt, hoe minder het wordt herkend.
Laten we het de erkenning geven die het verdient, en zeggen dat het niet alleen vorstbestendig is, het is een uitstekende aanvulling op je dieet, want het is de bitterheid die het extreem gezond maakt. Radicchio kan in de lente of zomer/vroege herfst worden geplant en twee keer per jaar worden geoogst.
18. Driekantige look – Allium triquetrum
Hoewel het misschien een exotisch is, afkomstig uit de Middellandse Zee, is driekantige look de droom van een verzamelaar.
Net als bij daslook kunt u enkele bollen in uw tuin verplanten en weet u precies waar u moet "jagen" in april en mei wanneer ze beginnen te bloeien. Bladeren kunnen ook in de late herfst worden geoogst, wanneer andere gewassen beginnen af te nemen.
Vast fruit en noten die je ook wilt planten
Je weet diep in je hart dat er zoveel meer in het leven is dan alleen maar kauwen op groenten. Men kan maar zoveel blaadjes sla en roosjes broccoli eten.
Hoe geruststellend het ook is om een eindeloze voorraad fruit in de winkel te kopen, wat als ze voor de deur groeien?
Dat kunnen ze. Hier zijn enkele vaste planten die het waard zijn om in uw achtertuin te groeien:
Frambozen, bramen, bosbessen en andere bessenstruiken/-stokken
Een goede bessenstuk zal zowel kinderen als volwassenen aantrekken. Wie kan een emmer kruisbessen of de rijpste frambozen weerstaan?
Een framboos rechtstreeks van de wijnstok trekken en in je mond stoppen is een van de grootste genoegens van het leven en je frambozen zullen jaar na jaar terugkomen en overvloediger dan ooit - zolang je ze maar goed snoeit.
Ook bosbessen zijn onweerstaanbaar – in muffins, saus en jam. Als je het land hebt om een bosbessenstruik of tien te planten, plaats het dan zo snel mogelijk. Waarom wachten met het oogsten van alle soorten vers geplukte bessen?
Druiven
Wist je dat één wijnstok meer dan 50 jaar lang een enorme hoeveelheid fruit kan produceren? Natuurlijk varieert de oogst van seizoen tot seizoen, maar er zal altijd een bos zijn om te oogsten.
Het planten van druiven is een investering op lange termijn, dus probeer verschillende druivensoorten te proeven voordat u begint met graven en een latwerk plaatsen. Al dat voorbereidende werk zal de komende jaren zijn vruchten afwerpen.
Alle soorten fruit en noten
Kersen, appels, peren, abrikozen, pruimen, moerbeien, hazelnoten, amandelen, walnoten… Het zijn allemaal vaste planten en ze zijn allemaal lekker.
Als je woning of achtertuin ruimte heeft voor een enkele boom of een hele boomgaard, weet dan dat herfstbeplanting het beste is. De lente is ook goed, misschien moet je de eerste paar maanden ijveriger zijn met water geven.
Vergeet “vaste planten” zoals paddenstoelen en truffels niet. Nee, niet de chocoladesoort, die veel duurder en nuchterder zijn.
Uitdagingen bij het houden van vaste planten
Nu we de ware schoonheid hebben laten zien van wat meerjarige groenten te bieden hebben, merk op dat ze niet voor elke tuin zijn. Grootte is vaak de eerste beperking, vooral als het gaat om grotere struiken en bomen.
Andere keren kunnen vaste planten uit de hand lopen en "onkruid" worden als de omstandigheden goed zijn om te gedijen. Sommige vaste planten groeien langzaam (denk aan asperges) en het kan meerdere seizoenen duren voordat je een behoorlijke hoeveelheid kunt oogsten.
Als je op een vaste plek blijft wonen, dan zijn vaste planten altijd het wachten waard. Als je echter huurt of tijdelijk ergens woont, zijn eenjarigen en tweejarigen een betere keuze om de mogelijkheid te hebben om te oogsten. Vaste planten vragen natuurlijk om een vaste plek in uw tuin of tuin, want ze blijven meerdere jaren op dezelfde plek staan.
Afgezien van de voor- en nadelen, zijn vaste planten een geweldige aanvulling op elke tuin, zodat u jaar na jaar een betrouwbaar gewas kunt blijven oogsten.
Lees ook
