Composteren is een effectieve manier om organisch afval om te zetten in voedzame grond voor je tuin. Helaas kunnen er problemen ontstaan bij het composteerproces. Hieronder behandelen we 10 van de meest voorkomende compost problemen en hoe je dit kunt oplossen.
Hoe ziet goede compost eruit?
Wanneer je composteert, is het belangrijk om te weten hoe de perfecte compost eruit ziet. Perfecte compost heeft een fijne, kruimelige textuur en een aangename, aardse geur zoals in het bos. Dit betekent dat de compost volledig is afgebroken en klaar is om te worden gebruikt in de tuin. De oorspronkelijke ingrediënten die zijn gebruikt om de compost te maken, zijn niet meer zichtbaar omdat ze zijn omgezet in donker uitziende organische stoffen met een gelijkmatige consistentie. Rijpe compost is goud voor tuinders omdat het de bodemstructuur en het bodemleven verbetert. Gebruik het om rond planten te mulchen om ze te beschermen tegen onkruid en om vocht vast te houden. Het kan ook worden gebruikt om potgrond te maken en om in de bodem te graven om de voedingsstoffen en vocht vasthoudende capaciteit te verbeteren.
10 Meest voorkomende compost problemen en hoe je dit kunt oplossen
Hieronder volgen 10 meest voorkomende compost problemen en hoe je dit kunt oplossen:
Mijn compost is te nat
Het is belangrijk om de juiste balans te vinden tussen vochtige en droge materialen om een goede composthoop te maken. Als de composthoop te nat is, kan dit leiden tot onaangename geuren, vliegen en schadelijke stoffen voor planten. Het is ook belangrijk om niet te veel verse materialen toe te voegen, zoals groente-afval en gras, omdat dit de composthoop te zwaar kan maken en anaerobe omstandigheden kan veroorzaken.
Als het weer te nat is, kun je een losse deksel of zeil over de composthoop plaatsen om te voorkomen dat er nog meer vocht bij komt. Draai de composthoop om en voeg droge materialen zoals zaagsel, stro en karton toe om de luchtstroom te verbeteren en overtollig vocht af te voeren.
Als je de composthoop helemaal moet verwijderen, meng dan de ingrediënten grondig en leg ze terug in de composthoop in lagen van ongeveer 10-15 cm dik. Zorg ervoor dat je droge materialen tussen elke laag toevoegt om de balans tussen vochtige en droge materialen te behouden. Scheur karton in kleine stukjes om luchtgaten te creëren en voeg verkruimelde eierschalen of koffiedik toe om het stikstofgehalte in de composthoop te verhogen en de omzetting te versnellen.
Herhaal dit proces om de paar weken en controleer de vochtigheidsgraad regelmatig. Zo voorkom je dat je composthoop te nat wordt en zorg je voor compost van hoge kwaliteit voor je tuin.
Lees ook Back to Eden tuinieren
Te veel grasmaaisel
Veel mensen hebben grote hoeveelheden grasmaaisel. Maar het is belangrijk om niet in de verleiding te komen om dikke lagen in de compostbak toe te voegen, alleen om er vanaf te zijn. Dit kan namelijk een natte mat creëren. In plaats daarvan moet je het grasmaaisel in dunne lagen strooien en in balans brengen met drogere ingrediënten.
Houd er rekening mee dat afgesloten plastic compostbakken minder lucht binnenlaten dan open composthopen. Hierdoor hebben ze extra zorg nodig om een goede balans tussen droge en verse materialen te behouden. Stamp of druk nooit materialen naar beneden om meer in de bak te krijgen. Hierdoor loop je het risico dat de compostingrediënten te veel worden samengeperst en er anaerobe omstandigheden ontstaan.
Mijn compost is te zuur
Heb je ooit gemerkt dat je composthoop een beetje stinkt en langzaam afbreekt? Dit kan komen door een teveel aan vochtige ingrediënten, waardoor de balans van je compost verstoord raakt. Compost is van nature licht zuur, maar als het te zuur wordt, kan dat problemen veroorzaken. Citrusvruchten zijn bijvoorbeeld een van de ingrediënten die je compost te zuur kunnen maken.
Om de zuurgraad te verminderen, kun je handenvol gemalen kalksteen of houtas toevoegen aan je composthoop, evenals drogere "bruine materialen" en vers groen materiaal om het compostproces weer op gang te brengen.
Maar hoe weet je of je compost te zuur is?
Over het algemeen is het pH-bereik van compost waarin microben nog steeds ingrediënten afbreken tussen 5,0 en 8. Het is echter gezond en voordelig voor de compost om een beetje zuur te zijn terwijl de microben hun werk doen. Een pH-waarde lager dan zeven wordt als zuur beschouwd. Als je merkt dat je compost te zuur is, wees dan niet ontmoedigd, want het is gemakkelijk op te lossen!
Mijn compost is te droog
Als je merkt dat je compost te droog is, kan het zijn dat de bacteriën en schimmels die verantwoordelijk zijn voor het composteerproces niet goed werken. Dit kan leiden tot stilstand in het proces.
Gelukkig is het probleem eenvoudig op te lossen door het compost te bewateren. Bij voorkeur gebruik je regenwater, maar gewoon kraanwater kan ook prima. Giet het water gelijkmatig over het compost en meng het materiaal tegelijkertijd met behulp van een gieter met een sproeikop.
Als je compostvat te veel droog materiaal bevat, kan het helpen om veel vers materiaal toe te voegen om de ingrediënten in evenwicht te brengen. Graaf het compostvat uit, voeg vers materiaal toe en vul het vat opnieuw. Of als je twee vaten naast elkaar hebt, kun je de extra materialen mixen en water geven terwijl je het materiaal van het ene vat naar het andere verplaatst.
Lees ook Palmkool zaaien en kweken
Er zitten beestjes in mijn compost
Het kan voorkomen dat je hooiwagens of pissebedden in je composthoop tegenkomt. Verwijder ze voordat je de compost gebruikt om te voorkomen dat ze de wortels en bladeren van je zaailingen eten.
Mieren en oorwurmen zijn ook vaak te vinden in composthopen. Deze beestjes zijn onschadelijk voor het composteringsproces, maar hun aanwezigheid kan erop wijzen dat je composthoop traag aan het ontbinden is.
Als je deze beestjes uit je compost wilt krijgen, verhoog dan de temperatuur van de hoop tot boven de 50 graden Celsius. Draai de hoop om en bevochtig het goed terwijl je dit doet. Als het veel bladeren of stro bevat, meng er dan een stikstofbron doorheen, zoals bloedmeel, mest of schelpdieren. Het moet snel gaan opwarmen en wanneer dat gebeurt, zullen die beestjes naar een comfortabelere plek vertrekken. Om je composthoop te laten blijven ontbinden, draai je het minstens elke 2 weken om, indien mogelijk zelfs vaker.
Maar wat als je afgewerkte compost geïnfecteerd is met pissebedden of hooiwagens en je het wilt gebruiken waar zaailingen groeien? Moet je helemaal opnieuw beginnen? Nee. Verspreid de compost in een dunne laag op een zeil in direct zonlicht en laat het daar drogen. De beestjes zullen snel vertrekken.
Er groeien planten in mijn compost
Soms lukt het zelfs een hete composthoop niet om alle onkruidzaden te doden die erin terecht zijn gekomen. Hierdoor kan het gebeuren dat ongewenste planten, zoals onkruid of vrijwillige groenten zoals tomaten en pompoenen, uit de hoop ontspruiten.
Als het onkruid is, kun je het simpelweg uit de halen en weggooien in de nog niet afgeronde compost. Maar als het een vrijwillige plant is die je wel wilt houden, kun je deze gerust overzetten naar je tuin.
Tip: Om zoveel mogelijk te voorkomen dat dit gebeurt, kun je het beste en open composthoop nemen. Met een open compost hoop zorg je ervoor dat zaden en ook mogelijke ziektes minder snel overleven.
Lees ook Permacultuur in je moestuin
Mijn compost stinkt
Wanneer je composthoop een sterke ammoniakgeur afgeeft, dan bevat het te veel stikstofrijk materiaal. Mogelijk komt dit door ruwe mest met veel urine. Daarnaast kan de composthoop ook te nat zijn, waardoor de aerobe bacteriën niet optimaal kunnen functioneren.
Als je compost gewoonweg "verrot" ruikt en er een overdaad aan vliegen omheen hangt, dan heb je waarschijnlijk te veel keukenafval of inmaakafval aan de hoop toegevoegd zonder het goed te hakken en te mixen.
In beide gevallen is het noodzakelijk om de composthoop opnieuw op te bouwen en de situatie onder controle te krijgen.
Als je mest en strooisel van dieren aan de composthoop hebt toegevoegd, dan kun je er wat absorberend en langzaam werkend materiaal aan toevoegen, zoals gehakt stro of versnipperde boombladeren.
Hierdoor zou de composthoop snel moeten opwarmen en zal de compost een zoete geur krijgen.
Als het keukenafval, inmaakafval of ander nat materiaal voor een onaangename geur zorgt, draai dan de composthoop om zonder extra materiaal toe te voegen en zorg ervoor dat je alle natte materialen goed breekt en mengt terwijl je bezig bent.
Om te voorkomen dat dit in de toekomst weer gebeurt, kun je dit soort materiaal het beste eerst fijn hakken en goed mixen voordat je het aan de composthoop toevoegt. Zo blijft je compost fris en geurvrij.
Ratten of muizen eten mijn compost
Eigenlijk eten ratten geen compost; ze scheuren de hoop open om bij enig vers, eetbaar keukenafval te komen (vooral als je "verboden" vleesresten of vet toevoegt) dat je onlangs hebt begraven.
Het mengen van keukenafval met aarde of houtas voordat je het begraaft (in het hete midden van je hoop) kan voorkomen dat dieren überhaupt proberen bij de verborgen lekkernijen te komen. Maar als dergelijke aaseters gewend zijn geraakt aan het bezoeken van je hoop voor een gratis maaltijd, is de beste optie om een afgedekte bak te bouwen of te kopen (kies voor een model dat van de grond af is, zoals de compost draaimolen, als je kunt) om de hongerige beesten weg te houden.
Het omdraaien van mijn compost is teveel werk
Als je een fanatieke composteerder bent, weet je dat het omkeren van je composthoop een belangrijk onderdeel is van het proces. Maar het kan een hele klus zijn, vooral als je het minstens twee keer per maand moet doen om het op de juiste temperatuur te houden.
Gelukkig hoef je niet per se je composthoop om te draaien om waardevolle compost te maken. Door vanaf het begin een "koude" hoop op te bouwen, kun je veel van de problemen vermijden die komen kijken bij het omdraaien van je hoop.
Het geheim van een succesvolle koude composthoop is zorgen voor een volledige afbraak van alle materialen die je erin gooit. Dit doe je door alles eerst te versnipperen en te mengen voordat je het opstapelt. Gebruik bijvoorbeeld een grasmaaier om het groenafval te maaien en een snoeischaar om takken en stengels te knippen.
Als je geen versnipperaar hebt, kun je de hoop in lagen opbouwen. Wissel af tussen koolstofrijke materialen zoals bladeren en stro ("bruin") en stikstofrijke materialen zoals gras en groente-afval ("groen") en meng ze terwijl je ze toevoegt aan de hoop.
Voeg ook wat afgewerkte compost of rijke tuinaarde toe aan het mengsel om de nuttige bacteriën te introduceren die nodig zijn voor een succesvolle compostering. Zorg er daarnaast voor dat de hoop goed vochtig blijft door hem regelmatig te besproeien met water.
Door deze eenvoudige stappen te volgen, kun je waardevolle compost maken zonder de stress van het omkeren van je hoop. Zo kun je op een makkelijke manier bijdragen aan een gezonde tuin en een duurzame toekomst.
Er zit schimmel op mijn compost
Als je schimmel ontdekt op je composthoop, kan dit best schrikken zijn. Je vraagt je waarschijnlijk af of dit goed of slecht is en of je de compost nog kunt gebruiken. Ook vraag je je misschien af of je schimmelig organisch materiaal aan de compost kunt toevoegen en hoe je schimmelgroei kunt voorkomen.
Maak je geen zorgen! Schimmel op je compost is heel normaal en meestal geen probleem. Het is zelfs gunstig voor het afbraakproces. Het is niet erg als je schimmelig organisch materiaal aan je compost toevoegt. Dit voegt nuttige decomponerende micro-organismen toe aan de mix.
Je moet de hoop echter regelmatig omdraaien om de schimmel gelijkmatig te verdelen en de compost minder water geven om de schimmelgroei te verminderen.
Als je je compostbak beheert, zul je merken dat soms het resultaat niet is wat je verwacht had. Schimmel in de compost is zo'n gebeurtenis. Het is een beetje een dilemma omdat we meestal leren dat schimmel een slechte zaak is.
Schimmel ontwikkelt zich in warme, vochtige omstandigheden. Dat klinkt als de omgeving van je composthoop, nietwaar? Maar te veel schimmel kan het evenwicht van de compost verstoren. Sommige schimmels kunnen gevaarlijke toxines produceren, mycotoxines genoemd, die schadelijk zijn voor planten en mogelijk ook voor jou als je planten eet die deze toxines hebben opgenomen.
Het is dus belangrijk om regelmatig de compost om te draaien en minder water te geven om de schimmelgroei te verminderen. Door de hoop regelmatig te beluchten en de vochtigheidsgraad te verminderen, voorkom je dat de schimmelgroei onbeheersbaar wordt.
Als je schimmelig voedsel over hebt, kun je dit ook prima aan de compost toevoegen. Het is een van de beste manieren om bedorven voedsel te recyclen en iets waardevols terug te krijgen voor je tuin.
In principe is een bepaald niveau van schimmel in de compost goed voor het afbraakproces. Schimmel en schimmels zijn immers een natuurlijk onderdeel van het afbraakproces en hebben geen invloed op de kwaliteit van de compost. Bovendien zijn schimmels nuttig bij het afbreken van moeilijk organisch materiaal, zoals cellulose dat voorkomt in houtachtige stoffen.
Al met al kun je gerust zijn als er schimmel op je compost zit. Zolang je de compost regelmatig omdraait en minder water geeft, zul je de schimmelgroei onder controle houden en kun je zonder zorgen genieten van je gezonde compost.
Lees ook
