Je ziet en hoort het steeds vaker, een eigen moestuin beginnen. Restaurants serveren gerechten met groente uit hun eigen moestuin en je krijgt de zaden tegenwoordig zelfs bij de Albert Heijn. Het is tegenwoordig razend populair om je eigen eten te verbouwen in een eigen moestuintje.
Heb je de ruimte in je tuin en weet je niet hoe je nu verder moet met het aanleggen van een moestuin? Wij hebben het ook meegemaakt en zullen je uitleggen hoe wij het hebben gedaan. Want wat is beter dan je eigen lekkere verse groentes uit eigen tuin te eten?
Stap voor stap een moestuin beginnen
Stap 1: Bedenk hoe groot jouw moestuin wordt
Voor je daadwerkelijk gaat beginnen met moestuinieren is het verstandig om even te gaan zitten en te bedenken welke groenten je wilt kweken en hoeveel tijd je eraan wilt gaan besteden.
Wil je unieke groente kweken die niet gemakkelijk verkrijgbaar zijn? Of wil je de klassieke groentes zoals sla, worteltjes en courgettes? Wil je veel of weinig tijd in de moestuin doorbrengen? Want als het een opdracht wordt, dan is het al snel niet meer leuk. Je kunt daarom het beste klein beginnen en later opschalen.
Bedenk op wat voor manier je wilt gaan moestuinieren. Wil je bijvoorbeeld verhoogde kweekbedden? Of in de volle grond?
Ga je werken met een tuinkas? Of in de openlucht of een tijdelijke tuinkas!
Lees ook Zelf een kweekkas bouwen
Stap 2: Een moestuin beginnen - kies de beste locatie
De beste plek voor jouw toekomstige moestuin, is een zonnig stukje tuin dat uit de wind is en ook wat schaduw heeft.
Zorg ervoor dat de grond vruchtbaar is, goed waterdoorlatend en natuurlijk onkruidvrij. Onkruid neemt namelijk de voedingsstoffen op en dat is nadelig voor de groente die jij wilt kweken. Als het nodig is, kun je compost of organische mest door de grond mengen.
De meeste groentes zijn zonaanbidders, dus een zonnige plek is uiterst belangrijk. Ze willen het liefst 6 – 8 uur zon hebben. Wat betreft wind, is het goed om de koude wind tegen te houden (uit het noorden) en de zuidkant open te laten voor de warme lucht.
Qua oriëntatie is de noord-zuidas de beste voorkeur voor je moestuin. Het kan zelfs handig zijn om je moestuin op te splitsen in meerdere delen. Een stuk voor de kruiden en sla, een plek bij de watertoevoer en een fruittuin.
Mocht je niet zo’n zonnige tuin hebben, dan zijn bijvoorbeeld sla, spinazie, rucola, snijbieten, worteltjes, mosterdblad en biet interessant.
Stap 3: Bedenk welke groenten je gaat planten
Zaai of plant absoluut geen grote hoeveelheden van een soort. Ook al eten jullie thuis veel wortels, als je er teveel hebt, gaat het zeker vervelen. Maar ook als je bijvoorbeeld niet zo goed bent met (moes)tuinieren kun je gemakkelijke groentes pakken zoals wortelen, lente-uitjes, erwtjes, sla, courgettes, bonen, snijbietjes of peultjes. Deze zijn gemakkelijk te kweken en te onderhouden. Heb je wel groene vingers en voldoende plaats? Dan kun je kijken naar bijvoorbeeld bloemkool, paprika, witlof, knolselderij of bloemkool.
Stap 4: Bepaal de moestuinindeling
Hiermee bedoelen we, welke planten je naast elkaar gaat zetten. Niet alle planten gaan namelijk goed samen, sommige groenten, kruiden of fruit passen gewoon niet bij elkaar. Andere soorten kunnen elkaar juist positief versterken en houden ziektes en beestjes op afstand.
Op deze manier kweken heet combinatie teelt en de planten dat goed naast elkaar gaan, worden goede buren genoemd. De planten waar ze niet goed naast kunnen worden slechte buren genoemd.
Bekijk hier onze handige moestuin plattegrond
Hieronder staan een aantal voorbeelden van goede en slechte buren:
- Goede buren: radijs bij komkommer of sla;
- Goede buren: wortel bij ui, prei of rozemarijn;
- Goede buren: tomaten bij peterselie, bieslook of uien;
- Goede buren: spinazie bij aardbeien
- Goede buren: Aubergines bij bonen
- Slechte buren: Dille en venkel
- Slechte buren: Selder en peterselie
Daarnaast zijn er diverse bloemen die je moestuin goed kunnen beschermen. Denk aan afrikaantjes die goed beschermen tegen aaltjes bij knollen, sla, bonen en bleekselderij. Wij hebben deze zelf rondom onze moestuin geplaatst. Goudsbloemen verjagen mieren.
Lees ons uitgebreide artikel Goede buren moestuin (combinatieteelt) voor meer informatie over combinatieteelt.
Stap 5: Bepaal of je met zaden of planten wilt starten
Groente en kruiden begin je meestal bijna allemaal zelf met zaaien en op te kweken, daarentegen is fruit vaak als jong struikje of boompje en dien je deze om te planten.
Als je wat later in het seizoen begint (mei – juni) met je moestuin is het verstandig om te beginnen met kleine stekjes die je bij de boerenbond kunt kopen. Als je op tijd gaat beginnen (maart – april) dan is het beter en goedkoper om met zaden te beginnen.
Hoe kan je het beste zaaien?
- Maak de grond goed los en onkruidvrij
- Zaai niet te dicht op elkaar
- Zaai op het juiste moment, hiervoor zijn kalenders een goede richtlijn
- Zaden mogen maar 7 keer hun eigen dikte onder de grond zitten
- Om tijd te winnen kun je binnen in huis of een warme kas alvast voor zaaien
Als laatste tip bij het planten, is het verstandig om te werken met bordjes. Zo weet je waar wat staat en of je er iets gezaaid hebt.
Stap 6: De moestuin onderhouden
De moestuin vergt na het planten ook zeker nog onderhoud. Denk aan onkruid, water en de koude winter.
Water: Water is alleen nodig in hele droge periodes en op zandgrond. Als het erg warm is, is het goed voor de plantjes om de gieter met het water in de zon te zetten. Dan schrikken de plantjes niet van het ijskoude water. Zelf hebben wij een grote watertank staan die gekoppeld is aan het dak. Deze is in de zomer al van zichzelf warmer.
Onkruid: Met onkruid blijf je altijd te maken hebben. Dit is een van de belangrijkste klussen in de moestuin. Zorg dat je tussen de rijen groente het onkruid weghaalt met een schoffel of de hand. Het beste schoffel je op droge en zonnige dagen. Dan verdroogt het afgehakte onkruid direct. Tussen de plantjes moet je het echt met de handen doen en doe dit na een regenbui. Mocht je het verkeerde plantjes er uitgetrokken hebben, kun je deze weer snel terug planten.
Winter: Tijdens de winter is de moestuin vaak een stuk leger. Bedek de lege plekken met laag mulch. Dat is een combinatie van afgevallen bladeren, grasmaaisel, hooi en stro. Dit beschermt de grond van onkruid, uitdroging, afkoeling, dichtslibben en erosie. In februari of maart haal je de mulchlaag weer weg.
Let op voor ongedierte:
- Duiven zijn bekende dieven van moestuintjes. Je kunt een net over de moestuin spannen om het te beschermen
- Slakken kun je het beste met de hand of met een bier val vangen.
Andere methodes zijn een metalen of plastic hoge boord met een scherp randje of koperband rond de groente. Ze krijgen dan een schokje en zullen de andere kant op keren.
Lees ook 5 Ongedierte in de moestuin en hoe je ze kunt bestrijden
Meer moestuin tips
Heb je gebruik aan ruimte? Dan kun je ook aan de slag gaan met vierkante meter tuinieren. Er zijn zo verschillende manieren en systemen waarmee je op een balkon of tegen een muur aan de slag kunt. Ook voor de kleine tuin en beginnende moestuinierder interessant. Je kunt deze online gemakkelijk vinden bij bol.com
Toch liever een mooie tuin?
Dan zijn er zat groente en fruit die aan beide voldoen. Ze zien er mooi uit en zijn eetbaar. Denk hierbij aan:
- Artisjok
- Rode biet
- Salie
- Komkommerkruid
- Goudsbloem
- Oost-Indische kers
- Pronkbonen
- Warmoes
- Rode pluk sla